Những phát hiện mới về loài cá săn mồi bí ẩn dưới lòng đại dương

Cá mập ngủ quá im lặng và chậm chạp ở sâu dưới lòng đại dương, nên chúng được gán cho biệt danh này.

Mặc dù là một trong những loài cá săn mồi lớn nhất đại dương sinh sống trải dài khắp Thái Bình Dương nhưng cá mập ngủ Thái Bình Dương lại được ít người biết đến.

Một nhóm các nhà khoa học đã vào cuộc để tạo kho tổng hợp thông tin về loài cá mập chậm chạp này.

Cá mập ngủ Thái Bình Dương có quan hệ họ hàng gần gũi với cá mập Greenland. Chúng có những đặc điểm tương tự nhau, thậm chí có thể giao phối với nhau.

Những con cá mập ngủ Thái Bình Dương trưởng thành thường thích lang thang ở những vùng sâu thẳm của đại dương (Ảnh: Văn phòng Nghiên cứu và Thăm dò Đại dương NOAA).

Chúng có thể dài tới 4,3m. Người ta suy đoán rằng những con trưởng thành sống ở những vùng sâu hơn của đại dương thậm chí có thể đạt tới 7m.

Người ta cũng nghi ngờ cá mập ngủ cũng sở hữu tuổi thọ đáng mơ ước giống người họ hàng của chúng (cá mập Greenland là loài động vật có xương sống sống lâu nhất thế giới, ước tính tuổi thọ trung bình khoảng 400 tuổi).

Tuy nhiên, không giống như cá mập Greenland, cá mập ngủ bị đánh giá thấp, lý do có thể là do chúng thiếu giá trị thương mại, độ khó tuyệt đối khi tiếp cận môi trường sống, tần suất xuất hiện quá thấp cũng như những đòi hỏi khắt khe trong việc bắt và xử lý loài động vật lớn này.

Cá mập ngủ hiện cũng là loài được thống kê là đang giảm số lượng và bị đe dọa trong Sách đỏ IUCN.

Giờ đây, một trong những phát hiện quan trọng nhất đến từ các nghiên cứu di truyền cho thấy, trên thực tế, số lượng cá mập ngủ Thái Bình Dương có thể lớn hơn nhiều con số dự đoán.

Tác giả chính Beth Matta cho biết: "Chúng tôi từng nghĩ rằng tồn tại ba loài lớn trong chi: cá mập ngủ Thái Bình Dương, cá mập ngủ phương Nam và cá mập Greenland. Bây giờ chúng tôi đã biết cá mập ngủ phương Nam không có sự khác biệt về mặt di truyền so với cá mập ngủ Thái Bình Dương".

Họ cũng phát hiện ra rất nhiều bằng chứng về tuổi thọ tiềm năng của cá mập, ủng hộ giả thuyết rằng chúng có tuổi thọ lên tới vài trăm năm.

Ví dụ, một nghiên cứu sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng carbon phóng xạ để phân tích tròng mắt của loài cá này cho thấy chúng có tốc độ tăng trưởng nhanh gấp đôi so với cá mập Greenland, nhưng vẫn chậm hơn đáng kể so với nhiều loài cá khác, từ đó sở hữu tuổi thọ cao hơn nhiều mức trung bình.

Mẫu vật tròng mắt của cá mập ngủ Thái Bình Dương được sử dụng để xác định tuổi của chúng (Ảnh: NOAA Fisheries).

Nhiều bằng chứng cũng cho thấy cá mập ngủ Thái Bình Dương có tốc độ tăng trưởng chậm, trưởng thành chậm và tuổi thọ dài... Những yếu tố này có thể khiến chúng dễ bị đánh bắt quá mức.

• Lần đầu tiên trong lịch sử ghi lại được cảnh cá mập đang ngủ
• Cá mú quái vật nặng 2 tạ nuốt chửng cá mập trước mặt ngư dân Mỹ
• Thám hiểm loài cá mập bí ẩn sống trong miệng núi lửa