Thành cổ Acre - Di sản văn hóa thế giới tại Israel

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc đã công nhận thành cổ Acre của Israel là Di sản văn hóa thế giới năm 2001.

Thành cổ Acre còn có tên gọi khác là Akko, là một thành phố nhỏ nằm ở phía Tây Gelille thuộc miền Bắc Israel, ven Địa Trung Hải. Thành cổ có diện tích 13,533 km2 với dân số 46.000 người.

Trước năm 165 trước Công nguyên, thành cổ từng thuộc về Hy Lạp. Đến năm 395 sau công nguyên, thành cổ Acre rơi vào tay đế chế Byzantine. Sau đó Acre lần lượt nằm dưới sự cai trị của người Arab, Ottoman và chịu sự cai trị của người Anh năm 1947. Đến này 17 tháng 5 năm 1948, Acre chính thức được trao lại cho Israel, chấm dứt cuộc chiến tranh dai dẳng suốt một thời gian dài giữa Arab và Israel.

Với một lịch sử lâu đời, Thành cổ Acre còn lưu giữ rất nhiều nét văn hóa, kiến trúc qua nhiều triều đại. Khu thành cổ Acre là thành phố cảng có tường gạch bao quanh, mang tính chất phòng thủ. Thành cổ được xây dựng trong thời đại của Ottoman vào thế kỷ thứ 18 và 19. Hạ tầng và kiến trúc của thành mang đầy đủ yếu tố của một đô thị điển hình gồm có cả nhà ở, các kiến trúc công cộng, thành lũy... Trong thành cổ hiện nay vẫn còn có một Thập tự chinh được xây dựng khoảng năm 1104 – 1291, hầu như còn khá nguyên vẹn.

Thành cổ Acre được Unesco công nhận là Di sản văn hóa thế giới theo các tiêu chí: Thứ nhất Acre vẫn còn giữ được những di tích quan trọng của một đô thị Trung cổ rất đặc trưng bên cạnh các di tích của thành lũy của thành phố Hồi giáo thế kỷ 18 và 19. Thứ hai các di tích của thành cổ cả phần ngầm và phần nổi đều cho thấy nét độc đáo về cách bố trí và kết cấu của thành phố thời kỳ này. Thứ ba là thành cổ Acre là một minh chứng quan trọng của thành lũy thời Ottoman (các kiến trúc trong thành gồm nhà thờ hồi giáo, nhà tắm công cộng, quán trọ Khan và một số công trình có từ thời Trung cổ được bảo tồn khá tốt).

Nhà thờ Hồi giáo Jezzar Pasha được xây dựng từ thời Ottoman vào thế kỷ thứ 18 theo phong cách kiến trúc Byzantine và chút ảnh hưởng phong cách của Ba Tư. Nhà thờ Hồi giáo Jezzar Pasha có kiến trúc mái vòm rất đặc trưng và các tháp cao với một khoảng sân rộng. Trước đây, nhà thờ sơn màu trắng nhưng hiện nay nó được sơn lại màu xanh. Ngọn tháp có một cầu thang cuốn với 124 bậc từ chân tới đỉnh tháp. Cho đến nay đây là nhà thờ Hồi giáo lớn nhất Israel.

Nhà tắm công cộng trong thành cồ Acre được xây dựng từ năm 1795 bởi Jezzar Pasha – vua của Ottoman thời bấy giờ. Nhà tắm công cộng ở Acre có cụm phòng tắm nóng, phòng xông hơi hình bát giác với bể nước xây bằng cẩm thạch. Nhà tắm còn nổi tiếng hơn do được quân đội Irgun sử dụng làm cầu nối tới nhà tù.

Bức lũy chắn nhằm mục đích phòng thủ được xây dựng ở phía Bắc và phía Đông thành cổ Acre vào những năm 1800 – 1814 bởi Jezzar Pasha. Bức tường là cảnh nổi bật nhất khi đến thăm Acre. Bức tường này cho đến này vẫn còn khá nguyên vẹn.

Đường hầm của tu sĩ dòng Đền được xây dựng ở phía tây bắc thành. Lối vào của pháo đài được bảo vệ bởi 2 ngọn tháp cao cùng tường chắn dày 28 feet. Ở mặt kia của tháp canh còn có 2 tháp nhỏ hơn, trên đỉnh đều có sư tử mạ vàng. Một đường hầm dẫn về phía Đông của pháo đài, phần bậc thấp của đường hầm này được tạc từ đá nguyên khổi.

Đường hầm của tu sĩ dòng Đền

Thành Acre được xây dựng dưới thời Ottoman, thành trì này là một phần trong hệ thống phòng thủ của Acre khỏi sự xâm lược của quân phương Bắc. Ngày nay, thành Ottoman gồm công trình kiến trúc sau: Tháp và hào; Khu thăm quan thành cổ Acre, Khu vườn bị phù phép; Nhà tù của Anh và giá treo cổ;

Khan (quán trọ) đây là hệ thống quán trọ mà xưa kia được xây dựng phục vụ các lái buôn... Khan Al-Omdan, Khan Al-Faranj... là những quán trọ được xây dựng từ thế kỉ 16-18. Những Khan này đều có sân trong rất rộng và được kết hợp hoặc chồng lên những di tích từ thời Trung cổ còn sót lại.