Khu phố lịch sử của thành phố cảng Valparaiso

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiếp quốc Unesco đã công nhận Khu phố lịch sử của thành phố cảng Valparaiso tại Chile là Di sản văn hóa thế giới năm 2003.

Valparaiso là thành phố cảng vô cùng quan trọng tại Chile, thành phố này được bao bọc bởi bờ Địa Trung Hải và những dãy núi, đồi có độ dốc khá cao. Trước khi kênh đào Panama mở cửa năm 1915, bến cảng ngày là con đường duy nhất nối liền Thái Bình Dương với Đại Tây Dương.

Bởi là một bến cảnh lớn, quan trọng do đó Valparaiso đã từng rất giàu có và phát triển. Người dân từ nhiều thành phố trên thế giới đã tìm đến đây định cư. Những người di cư khi đến đây mang theo cả văn hóa và phong tục tập quán của đất nước mình tạo nên một màu sắc văn hóa đa dạng tại Valparaiso. Sự khác biệt và đa dạng đầu tiên phải nói đến cũng là điều dễ dàng nhìn thấy nhất tại thành phố Valparaiso là các công trình kiến trúc.

Các công trình kiến trúc tại đây vô cùng ấn tượng với những màu sắc sặc sỡ khác nhau đã tạo nên một hình ảnh tuyệt đẹp cho thành phố. Nếu nhìn từ phía xa, thành phố cảng Valparaiso giống như một tác phẩm nghệ thuật đương đại. Cả thành phố là một tổng thể đa màu sắc, mỗi ngôi nhà lại được sơn một hoặc vài màu do sở thích và sự lựa chọn của chủ nhân. Một vài ngôi nhà cá biệt còn được chủ nhà sáng tạo bằng cách vẽ graffiti trên tường. Sở dĩ thành phố cảng này có nét văn hóa truyền thống độc đáo như vậy là bởi theo truyền thuyết, các thủy thủy trên những chuyến tàu cập cảng thường mang theo sơn để tu sửa, sơn quét lại con tàu của họ sau chuyến hành trình dài ngày trên biển. Vô số những thùng sơn thừa lại từ tháng này qua tháng khác tại bến cảng chất thành chồng, người dân tại đây đã dùng chúng để sơn lại màu sắc cho căn nhà của họ. Từ một vài căn nhà, người dân Valparaiso đã theo nhau cùng sơn vẽ đủ các màu sắc cho căn nhà của mình, từ đó tạo nên thành phố cảng Valparaiso ngày nay.

Trong lịch sử, Valparaiso từng là một thành phố chính trị và rất giàu có. Thời kỳ hoàng kim của thành phố này là vào khoảng trước thế kỷ 19, thời điểm đó thành phố cảng này là môt trong những nơi thu hút dân nhập cư từ Châu Âu vào loại nhất nhì của cả khu vực. Các đô thị, các công trình kiến trúc cũng được xây dựng với tốc độ chóng mặt tạo nên một diện mạo vô cùng ấn tượng cho Valparaiso. Sự giàu có và nổi tiếng của thành phố này vang xa tới mức nó được gọi là San Francisco thu nhỏ. Cho đến hôm nay, những công trình kiến trúc ghi dấu thời hoàng kim của Valparaiso vẫn còn lại gồm: Sở giao dịch chứng khoán; Thư viện công cộng; Sở cứu hỏa; Tòa soạn báo tiếng Tây Ban Nha. Trong số đó thì Sở giao dịch chứng khoán tại Valparaiso là sở chứng khoán lâu đời nhất ở Châu Mỹ La tinh. Đến năm 1915, sau khi kênh đào Panama được mở, nền kinh tế tại Valparaiso phải đối mặt với một cơn địa chấn và cũng kể từ đó vị thế của Valparaiso mất dần.

Ngày nay tại Chile, San Antonio đã thay thế Valparaiso trở thành bến cảng quan trọng hàng đầu song Valparaiso lại chuyển mình để trở thành mộ trung tâm văn hóa sôi động của đất nước châu mỹ này. Nếu đã từng đến thăm quan Valparaiso hoặc từng nghe kể về Valparaiso, ai cũng biết đây được coi là thành phố của nghệ thuật màu sắc.

Cuộc sống của người dân thành phố cảng một thời hoàng kim giờ đây đã được chuyển đổi một cách hoàn hảo trở thành nét đẹp văn hóa độc đáo thu hút khách du lịch. Cả thành phố có 42 ngọn đồi dốc dựng xéo bên mép biển, trên những ngọn đồi đó san sát các công trình kiến trúc màu sắc sặc sỡ, vô cùng ấn tượng. Không khí mặn mòi múi muối, những con phố ngoằn ngèo theo triền dốc cũng với những mảng màu sắc nét, đa dạng của các công trình đã tạo nên một vẻ quyến rũ đầy chất lãng mạn cho Valparaiso.

Khu phố lịch sử của thành phố cảng Valparaiso được Unesco công nhận là Di sản văn hóa thế giới theo tiêu chí (iii): Valparaiso là một minh chứng cho một giai đoạn lịch sử của Chile. Trong đó thành phố cảng này đã từng là một bến cảng giao thương buôn bán quan trọng bên bờ biển Thái Bình Dương.